สารบัญ
กิจการเจ้าของคนเดียวคืออะไร และทำไมต้องรู้เรื่องบัญชีและภาษี?
กิจการเจ้าของคนเดียว คือ ธุรกิจที่มีการบริหารงานและดำเนินการด้วยตัวเจ้าของเพียงคนเดียว ทั้งในเรื่องของการกำหนดกลยุทธ์องค์กร การขาย การซื้อ การรับเงิน การจ่ายชำระเงิน ดำเนินการโดยเจ้าของเพียงคนเดียวทั้งหมด ซึ่งในปัจจุบันเจ้าของคนเดียวยังไม่สามารถจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลได้
เจ้าของกิจการที่ประกอบธุรกิจทุกคนมีหน้าที่ต้องเสียภาษี และถือเป็นหน่วยภาษีแบบ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ดังนั้นการที่เจ้าของกิจการมีความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับภาษีเงินได้ดังกล่าว และในเรื่องของการทำบัญชี เพื่อยื่นเสียภาษีจึงมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง เพราะการเสียภาษีให้ถูกต้องเป็นหน้าที่ของพลเมืองไทยทุกคน และการไม่เสียภาษีอย่างถูกต้องนั้นมีความเสี่ยงมากในยุคปัจจุบันที่ข้อมูลต่างๆได้ถูกเชื่อมโยงหากันหมด ทำให้เจ้าหน้าที่สรรพากรมีเครื่องมือในการตรวจสอบผู้ที่ไม่ยอมเสียภาษีได้ง่ายขึ้นมากกว่าแต่ก่อนมาก
หากเจ้าของกิจการที่ประกอบธุรกิจไม่ยื่นเสียภาษีให้ถูกต้องและเจ้าหน้าที่สรรพากรตรวจพบ ก็จะทำให้เกิดยอดภาษีที่ต้องจ่ายย้อนหลัง รวมถึงเบี้ยปรับ เงินเพิ่ม มากมายตามมา
หน้าที่ด้านการบัญชีที่เจ้าของคนเดียวต้องรู้
ในการดำเนินธุรกิจไม่ว่าจะเป็นรูปแบบบริษัท หรือ กิจการเจ้าของคนเดียว มีความจำเป็นอย่างมากที่ต้องจัดทำบัญชี เพื่อให้ทราบถึงตัวเลขผลการดำเนินงาน และนำตัวเลขดังกล่าวไปคำนวณเพื่อเสียภาษีให้ถูกต้อง
ในกรณีที่เป็น กิจการเจ้าของคนเดียว สามารถทำบัญชี รายรับ-รายจ่าย ในรูปแบบง่ายๆตามที่สรรพากรกำหนดด้วยเกณฑ์เงินสด ตัวอย่างรายงานแสดงได้ดังนี้
รายละเอียดที่ควรจะต้องมีในรายงานมีดังนี้
-
- ชื่อแบบฟอร์ม เช่น รายงานรายรับรายจ่าย หรือ รายงานเงินสดรับ-จ่าย เป็นต้น
- ชื่อผู้ประกอบและเลขประจำตัวผู้เสียภาษี
- ชื่อสถานประกอบการและเลขประจำตัวผู้เสียภาษี
- รายละเอียดของรายรับ (เงินสดรับ) และรายจ่าย (เงินสดจ่าย) ดังนี้
-
-
- วัน/เดือน/ปี ที่เกิดรายการ
- คำอธิบายรายการ
- จำนวนเงินรายรับ
- จำนวนเงินซื้อสินค้า
- จำนวนเงินค่าใช้จ่ายอื่นๆ
- หมายเหตุ
-
5. สรุปรายรับ รายจ่าย และกำไรขาดทุนที่เกิดขึ้น
หน้าที่ด้านภาษีที่เจ้าของคนเดียวต้องทำ
เจ้าของคนเดียวที่ประกอบธุรกิจ มีหน้าที่ต้องเสียภาษีดังนี้
ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
ภาษีดังกล่าวจะคำนวณจากเงินได้สุทธิ ซึ่งเกิดจากการนำ เงินได้พึงประเมิน – ค่าใช้จ่าย – ค่าลดหย่อน ซึ่งตัวเลขเงินได้พึงประเมิน กับ ค่าใช้จ่าย จะนำมาจากการจัดทำ บัญชี รายรับ-รายจ่าย (กรณีที่หักค่าใช้จ่ายแบบตามจริง) ส่วนค่าลดหย่อน ก็จะขึ้นอยู่กับแต่ละคนว่ามีค่าลดหย่อนอะไรบ้าง สำหรับตัวอย่างในการคำนวณภาษี สามารถดูรายละเอียดได้จากบทความนี้
ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาคำนวณอย่างไร?
บุคคลธรรมดาหักค่าใช้จ่ายอย่างไรในการคำนวณภาษี
อัพเดทการหักค่าลดหย่อนบุคคลธรรมดา
ภาษีมูลค่าเพิ่ม
ในกรณีที่ธุรกิจมียอดขายเกิน 1.8 ล้านบาท/ปี ธุรกิจจะต้องจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ให้ถูกต้องตามกฎหมาย และแต่ละเดือนมีหน้าที่ในการจัดทำ รายงานภาษีขาย รายงานภาษีซื้อ และยื่นแบบ ภพ.30 ให้ถูกต้องเป็นประจำทุกเดือน แต่หากยอดขายไม่ถึง 1.8 ล้านบาท/ปี ก็ไม่มีภาระภาษีมูลค่าเพิ่มใดๆเพิ่มเติมที่ต้องดำเนินการ
สำหรับบทความที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่มที่เจ้าของคนเดียวต้องทราบ ดูรายละเอียดได้ที่นี่
ภาษีมูลค่าเพิ่มคืออะไร? มาหาคำตอบกันได้จากบทความนี้
จดทะเบียน Vat ต้องจดเมื่อไหร่ และต้องใช้เอกสารอะไรบ้าง?
ภาษีมูลค่าอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
อากรแสตมป์ คือ ภาษีอากรตามประมวลรัษฎากรประเภทหนึ่ง ซึ่งจัดเก็บจากการจัดทำตราสาร 28 ประเภท ที่กฎหมายกำหนดให้เสียภาษี โดยทั่วไปแล้วตราสารที่ติดอากรแสตมป์เท่านั้นจึงจะสามารถบังคับใช้ตามกฎหมายและเป็นหลักฐานในชั้นศาลได้ ยกตัวอย่างเช่น สัญญาต่างๆที่ธุรกิจจัดทำกับคู่ค้า เป็นต้น
สำหรับบทความที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับ อากรแสตมป์ มีดังนี้
อากรแสตมป์คืออะไร? การปิดอากรแสตมป์สำหรับตราสารแต่ละประเภท
อ.ส.4 แบบขอเสียอากรแสตมป์เป็นตัวเงิน คืออะไร?
บทสรุป
การประกอบธุรกิจแบบเจ้าของกิจการคนเดียว คือ การทำธุรกิจตั้งแต่การวางแผนเชิงกลยุทธ์ การขาย การซื้อ การรับเงิน การจ่ายเงิน ดำเนินการโดยเจ้าของคนเดียว ซึ่งถือว่าเป็นหน่วยภาษีแบบบุคคลธรรมดา จึงมีหน้าที่จะต้องยื่นภาษีต่างๆให้ถูกต้องครบถ้วน ประกอบกับควรจัดทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย เพื่อให้ทราบผลการดำเนินงานของธุรกิจเพื่อใช้วางแผนการดำเนินงานเชิงธุรกิจ