สารบัญ
- อากรแสตมป์คืออะไร?
- ลักษณะของตราสารที่ต้องเสียอากรแสตมป์และอัตราภาษี
- ผู้มีหน้าที่เสียอากรแสตมป์
- วิธีการเสียอากรแสตมป์
- การขีดฆ่าอากรแสตมป์
- ข้อเสียของตราสารหากไม่ปิดอากรแสตมป์
- อากรแสตมป์ VS แสตมป์ไปรษณีย์ : ความแตกต่างที่ต้องรู้
- สรุป
อากรแสตมป์คืออะไร?
อากรแสตมป์ คือ ภาษีอากรตามประมวลรัษฎากรประเภทหนึ่ง ซึ่งจัดเก็บจากการจัดทำตราสาร 28 ประเภท ที่กฎหมายกำหนดให้เสียภาษี โดยทั่วไปแล้วตราสารที่ติดอากรแสตมป์เท่านั้นจึงจะสามารถบังคับใช้ตามกฎหมายและเป็นหลักฐานในชั้นศาลได้
เรียนรู้เพิ่มเติมจากแหล่งข้อมูลของสรรพากร: อากรแสมป์
ลักษณะของตราสารที่ต้องเสียอากรแสตมป์และอัตราภาษี
ลักษณะของตราสารที่ต้องเสียอากรแสตมป์มีทั้งหมด 28 ประเภทดังนี้
-
- เช่าที่ดิน โรงเรือน สิ่งปลูกสร้างอย่างอื่นหรือแพ
- โอนใบหุ้น ใบหุ้นกู้ พันธบัตรและใบรับรองหนี้ ซึ่งบริษัท สมาคม คณะบุคคลหรือองค์การใด ๆ เป็นผู้ออก
- เช่าซื้อทรัพย์สิน
- จ้างทำของ
- กู้ยืมเงิน หรือการตกลงให้เบิกเงินเกินบัญชีจากธนาคาร
- กรมธรรม์ประกันภัย
- ใบมอบอำนาจ
- ใบมอบฉันทะสำหรับให้ลงมติในที่ประชุมของบริษัท
- ตั๋วแลกเงิน / ตั๋วสัญญาใช้เงิน
- บิลออฟเลดิง
- ใบหุ้น หรือใบหุ้นกู้ หรือใบรับรองหนี้ของบริษัท สมาคม คณะบุคคล หรือองค์การใดๆ
- เช็ค หรือหนังสือคำสั่งใด ๆ ซึ่งใช้แทนเช็ค
- ใบรับฝากเงินประเภทประจำของธนาคารโดยมีดอกเบี้ย
- เลตเตอร์ออฟเครดิต
- เช็คสำหรับผู้เดินทาง
- ใบรับของซึ่งออกให้เนื่องในกิจการรับขนสินค้าโดยทางน้ำ ทางบก และทางอากาศ คือตราสารซึ่งลงลายมือชื่อพนักงานหรือนายสินค้าของยานพาหนะรับขนส่ง ซึ่งออกรับของดังระบุไว้ในใบรับนั้น เมื่อไม่ได้ออกบิลออฟเลดิง
- ค้ำประกัน
- จำนำ
- ใบรับของคลังสินค้า
- คำสั่งให้ส่งมอบของคือ ตราสารซึ่งบุคคลผู้ปรากฏชื่อในตราสารนั้น หรือซึ่งบุคคลผู้นั้นตราชื่อไว้ หรือผู้ทรงมีสิทธิที่จะรับมอบสินค้าอันอยู่ในอู่ หรือเมืองท่า หรือคลังสินค้าซึ่งรับเก็บหรือรับฝากโดยเรียกเก็บค่าเช่าหรือรับสินค้าอันอยู่ที่ท่าสินค้าโดยที่เจ้าของลงลายมือชื่อ หรือมีผู้อื่นลงลายมือชื่อแทนในเมื่อขายหรือโอนทรัพย์สินอันปรากฎในตราสารนั้น
- ตัวแทน
- คำชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการ
- คู่ฉบับหรือคู่ฉีกแห่งตราสาร
- หนังสือบริคณห์สนธิของบริษัทจำกัดที่ส่งต่อนายทะเบียน
- ข้อบังคับของบริษัทจำกัดที่ส่งต่อนายทะเบียน
- ข้อบังคับใหม่หรือสำเนาหนังสือบริคณห์สนธิหรือข้อบังคับของบริษัทจำกัดซึ่งเปลี่ยนแปลงใหม่ที่ส่งต่อนายทะเบียน
- หนังสือสัญญาห้างหุ้นส่วน
- ใบรับรางวัลสลากกินแบ่งของรัฐบาล / ใบรับสำหรับการโอนหรือก่อตั้งสิทธิใดๆ เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ / ใบรับสำหรับการขาย ขายฝาก ให้เช่าซื้อ หรือโอนกรรมสิทธิ์ยานพาหนะ
สำหรับ อัตราภาษีของอากรแสตมป์ สามารถสรุปได้ตามตารางดังนี้
ที่มาข้อมูลจากสรรพากร : ตารางตราสารสำหรับการยื่นแบบขอเสียอากรแสตมป์เป็นตัวเงิน
ผู้มีหน้าที่เสียอากรแสตมป์
จากตารางตัวอย่างข้างต้นนี้ ผู้ที่มีหน้าที่เสียอากรแสตมป์จะเป็นบุคคลตามที่ระบุเอาไว้อยู่ในช่องที่ 3 เช่น ผู้ให้เช่า ผู้โอน ผู้รับจ้าง ผู้ให้กู้ ผู้รับประกันภัย เป็นต้น
วิธีการเสียอากรแสตมป์
วิธีในการเสียภาษีอากรแสตมป์จะมีด้วยกันอยู่ 3 รูปแบบดังนี้
-
- แสตมป์ปิดทับกระดาษ : เป็นการนำอากรปิดทับไว้ที่ตราสาร/สัญญา ตามอัตราที่กฎหมายกำหนด วิธีนี้เป็นที่นิยมกรณีที่จำนวนเงินที่ต้องปิดอากรนั้นไม่มากจนเกินไป
- แสตมป์ดุน : เป็นการเสียอากรโดยให้พนักงานเจ้าหน้าที่ประทับแสตมป์ดุน (การดุนกระดาษตราสารให้เป็นรอยแสตมป์) และทำการขีดฆ่าแสตมป์ดุนนั้น โดยปกติวิธีนี้จะไม่นิยมทำกันแล้วในปัจจุบัน
- ชำระเป็นตัวเงิน : การขอเสียอากรเป็นตัวเงิน วิธีนี้จะมีความสะดวกมากที่สุด โดยอากรที่มีจำนวนเงินค่อนข้างสูง อาจไม่สะดวกในการใช้ดวงแสตมป์อากรปิดบนตราสาร เป็นต้น
ในการขอเสียอากรเป็นตัวเงิน ให้ใช้แบบ อ.ส.4 (แบบขอและอนุมัติให้เสียอากรแสตมป์เป็นตัวเงิน) โดยให้ยื่นต่อพนักงาน เจ้าหน้าที่อากรแสตมป์ โดยแนบตราสารที่ขอเสียอากรไปด้วย ให้ยื่นต่อเจ้าหน้าที่กรมรรพากร
การขีดฆ่าอากรแสตมป์
หากเป็นเรื่องของอากรแสตมป์จะต้องมีการขีดฆ่าตัวอากร เพื่อป้องกันไม่ให้สามารถนำแสตมป์กลับมาใช้ได้อีก โดยวิธีการขีดฆ่ามี 2 รูปแบบคือ
-
- ลงลายมือชื่อหรือลงชื่อห้างร้านหรือบริษัทลงบนแสตมป์
- ขีดเส้นคร่อมฆ่าแสตมป์ที่ปิดทับกระดาษ และลงวัน เดือน ปี ที่กระทำสิ่งเหล่านี้
ข้อเสียของตราสารหากไม่ปิดอากรแสตมป์
ตราสารใดหากอยู่ในข้อกำหนดที่ต้องปิดอากรแสตมป์ แต่ไม่ได้ปิดให้สมบูรณ์ บริษัทจะไม่สามารถใช้ตราสารนั้นเป็นพยานหลักฐานในคดีทางแพ่งได้ จนกว่าจะได้มีการเสียอากรให้ครบถ้วนเสียก่อน
อากรแสตมป์ VS แสตมป์ไปรษณีย์ : ความแตกต่างที่ต้องรู้
หลายคนอาจจะยังไม่ทราบว่าอากรแสตมป์ กับ แสตมป์ไปรษณีย์นั้นแตกต่างกัน อากรแสตมป์ต้องซื้อที่สรรพากรเอาไว้ใช้เพื่อปิดใน 28 ตราสารตามที่กฎหมายกำหนด ส่วนแสตมป์ไปรษณีย์ต้องซื้อที่ไปรษณีย์ เอาไว้ใช้ปิดในซองจดหมายเพื่อส่ง นั่นเอง
สรุป
ในการดำเนินธุรกิจในปัจจุบัน จะพบว่ามีตราสารหลากหลายรูปแบบที่ต้องปิดอากรแสตมป์ให้ถูกต้องตามกฎหมาย หากเราไม่ปิดอากรให้ถูกต้อง บริษัทจะไม่สามารถใช้ตราสารนั้นเป็นพยานหลักฐานในคดีทางแพ่งได้ นอกจากนั้นกฎหมายยังห้ามเจ้าพนักงานรัฐบาลลงนามรับรู้ ยอมให้ทำหรือบันทึกสิ่งใด ๆ ในตราสาร ดังกล่าวด้วย จนกว่าจะได้มีการเสียอากรให้ครบถ้วนเสียก่อน จึงเป็นหน้าที่ของเราที่ต้องทำให้ถูกต้อง