สารบัญ
- ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) คืออะไร?
- ลักษณะสำคัญของห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.)
- ข้อดีของการเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) เมื่อเปรียบเทียบกับบุคคลธรรมดา
- ข้อเสียของการเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.)
- ปัจจัยที่ต้องนำมาพิจาณาว่าควรเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) หรือไม่
- เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) และบริษัทจำกัด
- สรุป
ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) คืออะไร?
ห้างหุ้นส่วนจำกัด (ชื่อย่อคือ หจก.) คือ การดำเนินธุรกิจในรูปแบบนิติบุคคลแบบหนึ่งที่ต้องมีหุ้นส่วนอย่างน้อย 2 คน มาร่วมลงเงินเพื่อทำธุรกิจ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อแบ่งปันกำไรจากการทำธุรกิจกัน
ลักษณะสำคัญของห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.)
ความเป็นนิติบุคคล: ห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือ หจก. มีสถานะทางกฎหมายเป็นนิติบุคคลแยกต่างหากจากผู้เป็นหุ้นส่วนซึ่งเป็นบุคคลธรรมดา
จำนวนหุ้นส่วน : อย่างน้อย 2 คนขึ้นไป
ความรับผิด: หุ้นส่วนของห้างหุ้นส่วนจำกัด จะมีอยู่ 2 ประเภท คือ
- หุ้นส่วนที่รับผิดไม่จำกัด : ตัวหุ้นส่วนผู้จัดการจะถือเป็นหุ้นส่วนที่รับผิดไม่จำกัด
- หุ้นส่วนที่รับผิดจำกัด : หุ้นส่วนคนอื่นจะรับผิดจำกัด กล่าวคือ หาก ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) ทำธุรกิจแล้วเจ๊ง หนี้สินล้นพ้นตัว หจก. ที่ถือเป็นนิติบุคคลแยกต่างหากก็ล้มละลายไป ไม่สามารถเรียกให้ผู้เป็นหุ้นส่วนประเภทนี้นำเงินส่วนตัวมาชำระหนี้แทนได้
การแบ่งปันกำไร: การแบ่งปันกำไร จะแบ่งตามสัดส่วนการลงทุนของผู้เป็นหุ้นส่วนแต่ละคน
การจัดทำบัญชี: ห้างหุ้นส่วนจำกัด มีหน้าที่ต้องจัดทำบัญชี และนำส่งงบการเงินให้แก่กรมพัฒนาธุรกิจการค้า และกรมสรรพากร เป็นประจำทุกปี ในส่วนนี้จะมีต้นทุนในการดำเนินการ 2 ส่วนก็คือ ค่าทำบัญชีรายเดือน (จ่ายให้แก่ผู้ทำบัญชี) และค่าสอบบัญชีประจำปี (จ่ายให้แก่ผู้ตรวจสอบบัญชี)
ข้อดีของการเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) เมื่อเปรียบเทียบกับบุคคลธรรมดา
การเปิดเป็นห้างหุ้นส่วนจำกัดมีข้อดีดังนี้
ความน่าเชื่อถือมากกว่าบุคคล: ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) มีความน่าเชื่อถือมากกว่าบุคคลธรรมดา อย่างไรก็ตามความน่าเชื่อถือยังน้อยกว่าเปิดเป็นบริษัท
อัตราภาษีต่ำกว่าหากกำไรสูง: การเปิดเป็นห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) ถือว่าเป็นนิติบุคคล จึงต้องเสียภาษีด้วยอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล ซึ่งสามารถเปรียบเทียบกับอัตราภาษีของบุคคลธรรมดา ดังนี้

จะเห็นได้ว่าในช่วงเงินได้สุทธิ / กำไร ตั้งแต่ 750,001 บาทขึ้นไป อัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา จะเริ่มมากกว่าอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล และอัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจะปรับเพิ่มขึ้นเรื่อยๆจนถึง 35% ซึ่งสูงกว่าอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลมากที่อยู่ที่ 20% เท่านั้น ดังนั้นหากธุรกิจที่มี เงินได้สุทธิ / กำไร เกินกว่า 750,001 บาท เป็นจุดที่ต้องเริ่มพิจารณาแล้วว่าธุรกิจควรจะจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลหรือไม่
ข้อเสียของการเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.)
การเปิดเป็น หจก. ไม่ได้มีเพียงข้อดีอย่างเดียว แต่ก็มีข้อเสียด้วยดังนี้
ความน่าเชื่อถือน้อยกว่าบริษัท: ถึงแม้ว่าความน่าเชื่อถือของ ห้างหุ้นส่วนจำกัด จะมากกว่าบุคคล แต่ถือได้ว่าความน่าเชื่อถือน้อยกว่าบริษัทมาก ในความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเห็นว่าหากต้องการเป็นนิติบุคคลให้เปิดเป็นบริษัทไปเลยดีกว่า เนื่องจากมีต้นทุนส่วนเพิ่มไม่แตกต่างกัน
หุ้นส่วนผู้จัดการรับผิดไม่จำกัด: เมื่อเปรียบเทียบกับบริษัทจำกัดที่ผู้ถือหุ้นทุกคนรับผิดจำกัด แต่ หจก.ตัวหุ้นส่วนผู้จัดการจะรับผิดไม่จำกัด ซึ่งหมายความว่าหากห้างไปก่อหนี้ก่อสินจากการทำธุรกิจล้นพ้นตัวไม่สามารถจ่ายชำระคืนได้ ตัวหุ้นส่วนผู้จัดการก็จะต้องเอาเงินส่วนตัวมาชำระหนี้แทนห้าง
ค่าใช้จ่ายทางด้านบัญชี: เมื่อเปิดเป็น หจก. แล้ว เราก็มีหน้าที่ต้องนำส่งงบการเงินให้กรมพัฒนาธุรกิจการค้า และกรมสรรพากร เป็นประจำทุกปี ดังนั้นเราจะต้องจ้างผู้ทำบัญชีให้มาทำบัญชีให้รายเดือน และจ้างผู้ตรวจสอบบัญชีให้มาตรวจสอบบัญชีและเซ็นงบการเงินแก่บริษัทให้รายปี ทำให้มีต้นทุนในส่วนนี้เพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับการทำธุรกิจแบบบุคคล
ต้นทุนเวลา: หลายๆคนมักจะลืมคิดข้อนี้ไป โดยเฉพาะ หจก. เล็กๆที่เจ้าของกิจการต้องทำงานทุกอย่างคนเดียว ทั้งในขั้นตอนการออกเอกสาร การจัดเก็บเอกสาร การจัดเรียงและเตรียมเอกสารต่างๆเพื่อส่งมอบให้ผู้ทำบัญชีนำไปบันทึกบัญชี ล้วนใช้เวลาทั้งสิ้น ดังนั้นการเปิดห้างหุ้นส่วน หรือ นิติบุคคลอื่น จะต้องมีต้นทุนเวลาที่เสียไปมากขึ้นทางด้านเอกสารและด้านอื่นๆอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ปัจจัยที่ต้องนำมาพิจารณาว่าควรเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) หรือไม่
หากเราทำธุรกิจในรูปแบบบุคคลอยู่ และกำลังพิจารณาว่าจะเปิดเป็น หจก. หรือ นิติบุคคลอื่นดีหรือไม่ ผมคิดว่ามีปัจจัย 3 อย่างที่ต้องนำมาพิจารณา
- ภาษีเงินได้นิติบุคคล ที่ประหยัดได้ เมื่อธุรกิจของเรามีกำไรที่สูงในระดับนึง อัตราภาษีของนิติบุคคล (สูงสุด 20%) จะต่ำกว่าอัตราภาษีของบุคคลธรรมดา (สูงสุด 35%) ดังนั้นเราจะต้องคำนวณภาษีทั้ง 2 แบบออกมา แล้วมาเปรียบเทียบกันดูว่าการจดเป็น ห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือ นิติบุคคลอื่น แล้วมันคุ้มค่าหรือไม่
- ต้นทุนทางด้านบัญชีที่เพิ่มขึ้น แน่นอนว่าหากเราเปิดเป็น หจก. แล้วจะต้องมีการจ้างให้ผู้ทำบัญชีมาทำบัญชีให้รายเดือน และต้องจ้างให้ผู้สอบบัญชีมาเซ็นงบให้ตอนปลายปี ซึ่งต้นทุนตรงนี้ที่เพิ่มขึ้นจะต้องเอามาพิจารณาเช่นเดียวกันว่าคุ้มค่ากับภาษีที่ประหยัดได้หรือไม่
- ความน่าเชื่อถือของการจดเป็น ห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) มีมากกว่าบุคคลธรรมดา แต่ก็ยังถือว่าน้อยกว่าการเป็นบริษัท
ท่านใดที่ต้องการวิเคราะห์อย่างละเอียดว่าควรจดเป็นนิติบุคคลหรือไม่ อ่านได้ที่บทความนี้ : บริษัทจำกัด (บจก.) คืออะไร ควรเปิดบริษัทดีหรือไม่? ซึ่งใช้แนวทางการวิเคราะห์แบบเดียวกับการเปิดห้างหุ้นส่วนจำกัด
เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างห้างหุ้นส่วนจำกัด (หจก.) และบริษัทจำกัด
หลายคนมักสงสัยว่าหากเลือกที่จะทำธุรกิจในรูปแบบนิติบุคคลแล้ว ควรเลือกแบบใดระหว่างห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือ บริษัทจำกัด ความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนคือควรเปิดเป็นบริษัทดีกว่า ถึงแม้ว่าต้นทุนค่าธรรมเนียมในการจดทะเบียนจะแพงกว่า (แพงกว่าประมาณ 4 พันบาท) แต่ก็เป็นต้นทุนที่เกิดเพียงครั้งเดียว แต่หลังจากนั้นการเป็นบริษัทจะดีกว่ามาก ทั้งในเรื่องความน่าเชื่อถือ และความรับผิดจำกัดของผู้ถือหุ้น ส่วนเรื่องค่าทำบัญชี ตรวจสอบบัญชี อัตราภาษี นั้นไม่ได้แตกต่างกัน
สรุปความแตกต่าง หจก. VS บจก. ดังนี้
สรุป
ห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือ หจก. เป็นรูปแบบในการดำเนินธุรกิจแบบนิติบุคคลรูปแบบหนึ่ง ที่มีข้อดีบางประการมากกว่าการประกอบธุรกิจในรูปแบบบุคคล เช่น ความน่าเชื่อถือ อัตราภาษีที่ต่ำกว่าหากมีกำไร/เงินได้สุทธิมากกว่า 750,000 บาท อย่างไรก็ตามในความเห็นของผู้เขียนการเปิดเป็นบริษัทจำกัดมีข้อดีมากกว่าทั้งความน่าเชื่อถือ และความรับผิดของผู้ถือหุ้น หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับทุกท่านนะครับ